GENDER.
Sekse, geslacht en gender
In Nederland worden de woorden sekse, geslacht en gender vaak door elkaar gebruikt. Dit komt doordat veel mensen denken dat het allemaal synoniemen voor elkaar zijn. Dat is niet zo. Sekse en geslacht kunnen in feite door elkaar gebruikt woorden, maar zelfs dat klopt eigenlijk niet. Hier een masterclass over het verschil tussen sekse, geslacht en gender.
Sekse is een overkoepelende term voor de lichamelijke kenmerken die een mens mannelijk of vrouwelijk. Newsflash: Ook dit is niet binair. Vaak denken wij dat er lichamelijk alleen maar mannen en vrouwen bestaan, terwijl dat niet zo is. Mensen die zowel mannelijke als vrouwelijke geslachtskenmerken hebben, noemen we intersekse. Vroeger werd hiervoor ook nog wel het woord hermafrodiet voor gebruikt, maar dit woord is erg verouderd. Wist je dat er wereldwijd evenveel mensen zijn met rood haar als mensen met een intersekse variatie? Er wordt geschat dat ongeveer 1.7% van de wereldpopulatie rood haar heeft of intersekse is.
Geslacht lijkt heel erg op sekse. Alleen, waar sekse alle lichamelijke kenmerken gebruikt wordt, slaat geslacht slechts op genitale geslachtskenmerken. We kennen dit meestal als een vagina of een piemel. Dit bepaalt meestal welk geslacht er op de geboorteakte komt. Maar, ook dit is niet volledig binair. Intersekse personen hoeven per se een van de twee dingen te hebben. Er worden tegenwoordig nog steeds operaties uitgevoerd bij intersekse baby’s om de genitaliën in een van de hokjes te kunnen zetten. Dit kan gezien worden als genitale verminking, omdat baby’s niet met deze operaties kunnen instemmen.
Gender is het meest ingewikkelde van allemaal. Iedereen kent gender, maar de beschrijving ervan is moeilijk. Gender is eigenlijk alles waar we mannelijk of vrouwelijk aan koppelen. Denk hierbij aan gedragingen of identiteit zoals de manier van lopen of haarstijl. Maar, zelfs aan dingen als speelgoed of kleuren koppelen wij genderrollen. Het is dan ook cultureel bepaald wat wij zien als mannelijk of vrouwelijk. In de westerse cultuur kennen de meeste mensen alleen man of vrouw, terwijl er in andere delen van de wereld veel meer mogelijkheden zijn.
Gender zouden we kunnen onderverdelen in twee delen: genderidentiteit en genderexpressie. Genderidentiteit is wie je bent op basis van je eigen gevoel. Verschillende genderidentiteiten zijn bijvoorbeeld man, vrouw of non-binair. Genderexpressie is hoe je jezelf laat zien aan de buitenwereld. Je moet hierbij denken aan dingen zoals kledingstijl, het dragen van make-up of je manier van praten.
Lees meer over gender op een van deze pagina’s:
Wat betekent het woord transgender?
Het woord transgender zullen veel mensen kennen. De meeste mensen zullen ook wel transgender personen kennen, zoals Nikkie de Jager of Loiza Lamers. Toch als je vraagt naar de definitie van het woord transgender, blijft het voor mensen moeilijk om te beschrijven wat het nu precies is. Transgender is een term voor een persoon waarbij de sekse en de genderidentiteit niet overeenkomen. Uit een onderzoek uit 2018 bleek dat ongeveer 3,9 procent van de Nederlandse bevolking zich niet identificeert met hun geboortegeslacht.
Een term die mensen vaak niet kennen is de term ‘cisgender’. Dit betekent dat je je wel idenitificeert met je geboortegeslacht. Cis komt het Latijn en betekent ‘aan deze kant’. Trans, ook uit het Latijn, betekent ‘aan de andere kant’. Je bent dus cisgender wanneer je niet-transgender bent, zou je kunnen zeggen.
Goede sites of artikelen
Sites
- Iedereenisanders.nl – Deze site is onderdeel van de campagne Iedereenisanders van Movisie, COC en 113 Zelfmoordpreventie in samenwerking met het ministerie van Volksgezondheid Welzijn en Sport. Het is de bedoeling dat jongeren door deze campagne beter kunnen omgaan met het zijn van LHBT+. Op deze site staat veel informatie over gender en transgender zijn. Ik vind het persoonlijk een fijne en overzichtelijke site.
Artikelen over gender
- Voor de laatste keer: Gender, sekse en geslacht zijn niet hetzelfde – In dit artikel legt Sophie Schers nog een keer de verschillen tussen gender, sekse en geslacht duidelijk uit. Op deze site, oneworld.nl, staan sowieso ook nog goede artikelen over transgender zijn en taalgebruik rondom transgender personen.
- Acht pijnlijke vragen over gender die je niet durfde te stellen – In dit stuk legt Lisa Peters een heleboel uit over gender en beantwoord ze vragen die jij misschien ook wel hebt.